OCHRONA LUDNOŚCI I OBRONA CYWILNA

Definicje ochrony ludności i obrony cywilnej zawarte są w art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1907).

Ochrona ludności to system składający się z organów administracji publicznej wykonujących zadania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa ludności przez ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia, w tym zwierząt, infrastruktury niezbędnej do zaspokojenia potrzeb bytowych, dóbr kultury i środowiska w sytuacji zagrożenia, zwanych dalej „organami ochrony ludności”, podmiotów wykonujących te zadania, zwanych dalej „podmiotami ochrony ludności”, oraz zasobów ochrony ludności.

Obrona cywilna ma na celu ochronę ludności cywilnej przed zagrożeniami wynikającymi z działań zbrojnych i ich następstw poprzez realizację zadań określonych w art. 61 lit. a „Pierwszego Protokołu dodatkowego do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r.” (Dz.U. z 1992 r. poz. 175 oraz z 2015 r. poz. 1056).

Zgodnie z treścią ustępu 3 art. 2 z chwilą wprowadzenia stanu wojennego i w czasie wojny:

1) ochrona ludności staje się obroną cywilną;

2) organy ochrony ludności stają się organami obrony cywilnej;

3) podmioty ochrony ludności stają się podmiotami obrony cywilnej;

4) zasoby ochrony ludności stają się zasobami obrony cywilnej.

Definicja obrony cywilnej zawarta w art. 2 ust. 2 odwołuje się do zapisów zawartych w art. 61 lit. a „Pierwszego Protokołu dodatkowego do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r.”

Zgodnie z tym art. określenie "obrona cywilna" oznacza wypełnianie wszystkich lub niektórych zadań humanitarnych wymienionych niżej, mających na celu ochronę ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych lub klęsk żywiołowych, i przezwyciężanie ich bezpośrednich następstw, jak też zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania.

Są to następujące zadania:

(i) służba ostrzegawcza;

(ii) ewakuacja;

(iii) przygotowanie i organizowanie schronów;

(iv) obsługa środków zaciemnienia;

(v) ratownictwo;

(vi) służby medyczne, włączając w to pierwszą pomoc oraz opiekę religijną;

(vii) walka z pożarami;

(viii) wykrywanie i oznaczanie stref niebezpiecznych;

(ix) odkażanie i inne podobne działania ochronne;

(x) dostarczanie doraźnych pomieszczeń i zaopatrzenia;

(xi) doraźna pomoc dla przywrócenia i utrzymania porządku w strefach dotkniętych klęskami;

(xii) doraźne przywrócenie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej;

(xiii) doraźne grzebanie zmarłych;

(xiv) pomoc w ratowaniu dóbr niezbędnych dla przetrwania;

(xv) dodatkowe rodzaje działalności, niezbędne dla wypełnienia któregoś z zadań wyżej wymienionych, w tym planowanie i prace organizacyjne.

Poniżej zostały zamieszczone obowiązujące akty prawne m. in.: ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej oraz ulotki, broszury w formacie pdf do pobrania zawierające m. in.: zasady postępowania na wypadek różnych zagrożeń, zasady udzielenia pierwszej pomocy, tabela z sygnałami alarmowymi i komunikatami ostrzegawczymi, informacje związane ze spalaniem śmieci oraz wypalaniem traw.

Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze obowiązujące na terytorium Polski – link https://www.gov.pl/web/mswia/sygnaly-alarmowe-i-komunikaty-ostrzegawcze-obowiazujace-na-terytorium-polski

Adrian Kosowski, Referat Spraw Obywatelskich